Samo par sati nakon potpisivanja Dodikovog ukaza, Zakon o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika objavljen je u Službenom glasniku RS-a.

Riječ je o zakonu kojim se kriminalizuje kleveta i usvajaju nove odredbe "protiv časti i ugleda".

- Proglašavam Zakon o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika RS-a koji je Narodna skupština RS-a usvojila na Četvrtoj redovnoj sjednici održanoj 20. jula 2023. godine - navodi se u ukazu koji je potpisao Dodik.

Ispunjeni uvjeti za donošenje ukaza

Dodaje se još da je Vijeće za zaštitu vitalnog interesa Ustavnog suda RS-a donijelo rješenje od 8. avgusta 2023. kojim je utvrđeno da nije prihvatljiv zahtjev Kluba delegata bošnjačkog naroda u Vijeću naroda RS-a za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa bošnjačkog naroda u Zakonu o izmjenama i dopunama Krivičnog zakonika RS-a, čime su se ispunili formalno-pravni uvjeti za donošenje ukaza.

Inače, izmjene pomenutog zakona oštro su kritikovali predstavnici medijske zajednice, kao i međunarodne organizacije.

U zajedničkom saopštenju koje su poslale Ujedinjene nacije, Organizacija za evropsku sigurnost i saradnju (OSCE), Vijeće Evrope i Delegacija Evropske unije u Bosni i Hercegovini, nakon usvajanja pomenutog zakona, navedeno je da je to korak koji je protivan međunarodnim obavezama BiH u oblasti ljudskih prava, te nije u skladu sa evropskim putem BiH, kao i sa 14 ključnih prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije, posebno s prioritetima o povoljnom okruženju za civilno društvo i o slobodi izražavanja.

Napominju i da se radi o velikom koraku unazad u zaštiti osnovnih prava, te da se narušava efikasno funkcionisanje demokratije u RS-u.

- Tamo gdje postoje krivični zakoni o kleveti, oni rizikuju da budu zloupotrijebljeni protiv novinara, branitelja ljudskih prava i drugih aktera civilnog društva za obavljanje svoje legitimne uloge da istražuju i informišu javnost o pitanjima od javnog interesa, što je od suštinskog značaja za funkcionisanje svakog demokratskog društva - dodaje se u zajedničkom saopćenju.

Protestna okupljanja u Banjoj Luci

Zbog usvajanja pomenutog zakona i novinarska zajednica je pravila protestna okupljanja u Banjoj Luci i šetnju do Narodne skupštine Republike Srpske (NSRS). Predsjednik Kluba novinara Banjaluka i urednik portala Capital Siniša Vukelić izjavio je da izglasavanjem ovog zakona vlast želi da oduzme jednu jedinu stvar u kojoj smo bili ispred ostalih, jer je u BiH prije 20 godina dekriminalizovana kleveta.

- Vlast RS-a je okrenula leđa Ujedinjenim nacijama, Vijeću Evrope, OSCE-u, udruženjima novinara u BiH i Evropskoj federaciji novinara, i poručila: "Ne interesuje nas šta vi mislite, mi želimo da zaštitimo svoj interes jer se bojimo istine i činjenica" - kaže Vukelić.

Zastupnici u Narodnoj skupštini Republike Srpske su, na sjednici održanoj 20. jula, većinom glasova usvojili izmjene i dopune Krivičnog zakonika kojima se kriminalizuje kleveta, a za koje je glasalo 47 zastupnika vladajuće koalicije. Nakon što na sjednici zajedničke komisije Vijeća naroda i NSRS-a nije postignuta saglasnost o amandmanu koji je uložio Klub Bošnjaka, predmet je upućen na odlučivanje Ustavnom sudu RS-a.

Zakon će formalno stupiti na snagu osmog dana od dana objavljivanja u Službenom glasniku RS-a, piše Detektor.