Nonsens je da su u kompaniji Zrak Sarajevo u većinskom državnom vlasništvu koje grca u dugovima, gdje radnicima nisu redovno isplaćivane plaće, uplaćivani doprinosi za penzijsko i zdravstveno, plaća direktora (Nedžad Koldžo) iznosila 3,5 prosječne plaće u Federaciji BiH (u maju prošle godine neto plaća je iznosila 1.110 KM).

Nabavka novog vozila u vrijednosti do 50.000 KM

Plaća izvršnih direktora je iznosila 2,5 prosječne plaće u FBiH. Tu je i pravo direktora na nabavku novog vozila, mobitela, laptopa!?

- Troškovi plaća i ostalih primanja iskazani su u iznosu od 2.162.304 KM i predstavljaju troškove obračunatih plaća u 2022. godini, od kojih četiri i po nije isplaćeno (polovina augusta, septembar, oktobar, novembar i decembar).

Plaća Uprave Društva definisana je ugovorima o radu i iznosila je 3,5 prosječne plaće u Federaciji Bosne i Hercegovine za direktora, a za izvršne direktore utvrđena je u iznosu od 2,5 prosječne plaće.

Pored toga, direktor Društva ima pravo i na korištenje službenog vozila, nabavku novog vozila u vrijednosti do 50.000 KM, nabavku novog mobilnog telefona vrijednosti do 1.000 KM, te nabavku novog laptopa u vrijednosti do 3.000 KM.

Navedene stavke iz ugovora o radu smatramo neprimjerenim uzimajući u obzir situaciju u kojoj se Društvo nalazi i izražen problem insolventnosti i finansijske nestabilnosti - naveli su federalni revizori.

Skrenuli su pažnju na podatke o radnom vremenu.

- Društvo nije u 2022. godinu vodilo evidencije o radnom vremenu zaposlenika u skladu s Pravilnikom o evidenciji rada, iako je obračunavalo plaće za svoje zaposlenike.

Navedeno ističemo posebno imajući u vidu značajan period tokom 2022. godine kada u Društvu nije bio organizovan redovan poslovni proces, a u toku obavljanja revizije smo se uvjerili da određeni zaposlenici nisu prisutni na poslu, iako su im u evidenciji o radnom vremenu upisani podaci o prisustvu u punom obimu.

Plaće za taj period su obračunate za sve zaposlenike, iako nam nisu prezentovane odgovarajuće i potpune evidencije o radnom vremenu u skladu s Pravilnikom o evidenciji rada, niti su nam prezentovani akti o organizaciji rada van prostorija Društva. Osim toga, ukazujemo i na činjenicu da Društvo nije računovodstveno evidentiralo proizvodnju gotovih proizvoda u 2022. godini, zbog čega ne možemo potvrditi da li je bilo proizvodnje, odnosno da li je bilo poslovnih aktivnosti iz osnovne djelatnosti Društva - stoji u revizorskom izvještaju.

Zaključeni ugovori za bravarske, glodačke poslove 

Ukazali su kako je Društvo u toku 2022. godine zaključivao ugovore o djelu "sa fizičkim licima za poslove koji su sistematizovani i u nadležnosti Društva (obrada optičkih elemenata, PPZ zaštita, graviranje, zavarivanje, izrada kutija i ostali poslovi vezani za proizvodnju)."

- Uvidom u zaključene ugovore konstatovali smo da su ugovori najznačajnije vrijednosti zaključeni: za bravarske poslove u periodu od 1.1. do 31.12.2022. godine zaključeni sa jednom osobom u neto iznosu od 5.880 KM; za glodačke poslove u periodu od 1.1. do 31.12.2022. godine sa jednom osobom u neto iznosu od 5.880 KM; za poslove utovara i istovara od 1.1. do 31.12.2022. godine sa jednom osobom u neto iznosu od 5.000 KM. 

Za poslove magacionera u periodu od 1.1. do 31.12.2022. godine sa jednom osobom u neto iznosu od 5.880 KM; za poslove PPZ zaštite u periodu od 1.1. do 31.12.2022. godine sa jednom osobom zaključeni su ugovori u neto iznosu od 3.192 KM; za kadrovske poslove od 1.1. do 31.12.2022. godine sa jednom osobom u neto iznosu od 1.224 KM i za poslove strugara sa jednom osobom u neto iznosu od 1.176 KM - navode federalni revizori i dodaju:

- U skladu sa Zakonom o obligacionim odnosima, ugovori o djelu zaključuju se s ciljem da se obavi posao koji je kratkotrajne prirode. Budući da se u predmetnim slučajevima radilo o zaključivanju istih ugovora o djelu, u kontinuitetu, ne možemo potvrditi opravdanost zaključivanja ugovora o djelu za obavljanje poslova koji su sistematizovani Pravilnikom o radu i koji su u nadležnosti Društva.

Nadalje, u dostavljenom pregledu zaključenih ugovora o djelu nisu iskazani ugovori sa četiri fizička lica ukupne vrijednosti od najmanje 2.016 KM koji do okončanja revizije nisu ni prezentovani, iako su iskazani u računovodstvenim evidencijama Društva.

Tu su i troškovi reprezentacije.

U šta je utrošeno 3.847 KM?

- U okviru troškova primljenih usluga iskazani su troškovi reprezentacije u iznosu od 3.847 KM, od kojih se 2.230 KM odnosi na reprezentaciju u vlastitim prostorijama, a 584 KM na ugostiteljske usluge. Za navedene iznose nije nam prezentovano u koju svrhu su utrošeni, kojim povodom, te koja lica su koristila navedenu reprezentaciju u vlastitim prostorijama i ugostiteljske usluge. Navedeno posebno ističemo imajući u vidu status tekuće nelikvidnosti i finansijske nestabilnosti u kojem se Društvo nalazi - stoji u revizorskom izvještaju.

Navodi se kako je Društvo za 2022. godinu iskazalo gubitak u iznosu od 1.852.776 KM, dok je akumulirani gubitak iskazan u iznosu od 6.800.758 KM, što je veće od zbira trećine osnovnog kapitala i fonda rezervi...

Također su skrenuli pažnju kako državni kapital nije povećan za dio izmirenih obaveza u iznosu od 6.088.460 KM po Odluci Vlade FBiH o dodjeli novčanih sredstava iz pasivnog podbilansa, jer Skupština Društva nije donijela odluku u vezi sa povećanjem učešća državnog kapitala, u skladu s članom 3. Zakona o finansijskoj konsolidaciji privrednih društava u FBiH i Odlukom Vlade FBiH o finansijskoj konsolidaciji privrednog društva Zrak d.d. Sarajevo.