Praizvedba Devete simfonije Ludwiga van Beethovena 7. maja 1824. doživjela je velik uspjeh. Nastup je "više puta prekidan oduševljenim klicanjem publike", napisao je jedan kritičar nakon koncerta u Beču.

Na premijeri Devete bio je i njen gluhi kompozitor, a publika nije mogla znati da sluša ono što će u konačnici postati himna Evrope. Stoljećima kasnije muzičko djelo burne političke historije smatra se remek-djelom zapadne klasične muzike.

Bila je to prva simfonija u historiji muzike u koju je bio uključen zbor, a neki su se kritičari iz onoga vremena pitali je li posljednji stavak simfonije, uz stihove pjesme Friedricha Schillera "Oda radosti", ipak previše nekonvencionalan.

- Beethoven je bio avangarda. Bio je hipermoderan - rekao je ugledni austrijski dirigent Martin Haselböck o kompozitoru koji je rođen 1770. u Bonnu, a umro je u Beču 1827. godine.

Bečko pozorište u kojem je 9. simfonija prvi put izvedena danas više ne postoji. Zato će 7. maja četiri njena stavka interpretirati četiri različita ansambla: Gewandhausorchester u Leipzigu, Orchestre de Paris u francuskom glavnom gradu, orkestar Teatra alla Scala u Milanu i Bečki simfonijski orkestar.

Za Devetu simfoniju Beethoven se oslanjao na pjesmu koja je u to vrijeme bila vrlo poznata i koju su drugi komponirali prije njega. Schiller je napisao "Odu radosti" 1785, a pjesma je bila hit i prije nego ju je Beethoven prihvatio - objašnjava historičarka muzike Beate Kraus.

Kao himna radosti i prijateljstva bila je popularna među studentima.

- Bila je to pjesma za opijanje - kaže Kraus.

Schillerovi stihovi postali su srž Beethovenove Devete simfonije.

Beethovenova muzika bila je instrumentalizirana tokom nacističke vladavine, a Deveta simfonija je čak bila izvođena za Hitlerov rođendan. U komunističkoj Istočnoj Njemačkoj kompozitorevo se djelo tumačilo kao muzika mira i prijateljstva među narodima.

- Samo u miru možemo njegovati našu nacionalnu baštinu - pisalo je na plakatu za izvedbu Devete simfonije 1952. godine.

"Oda radosti" pratila je i njemačku podjelu i novo ujedinjenje. Pedesetih i šezdesetih godina 20. stoljeća bila je himna ujedinjene njemačke reprezentacije na Olimpijskim igrama.

Nakon pada Berlinskog zida slavni dirigent Leonard Bernstein izveo je simfoniju u Istočnom i Zapadnom Berlinu u decembru 1989. godine. Većina Beethovenovih rukom pisanih partitura za Devetu simfoniju čuva se danas u državnoj knjižari u Berlinu. Za vrijeme Drugog svjetskog rata i tokom podjele Njemačke, međutim, čuvale su se na različitim mjestima.

Početkom 1970-ih austrijski dirigent Herbert Karajan razgradio je složeni četvrti stavak s njegovim disonancama, dramatičnim obratima i isprepletenim vokalima u himnu Vijeća Evrope prikladnu za široke mase. Kasnije je postala himna Evropske unije. Zbog toga Beethovenovo remek-djelo nije voljeno u određenim političkim krugovima.

Na primjer, zastupnici Evropskog parlamenta iz britanske stranke Brexit okrenuli su leđa dok se u Evropskom parlamentu svirala himna EU. Pojedini članovi desničarske političke grupe Identitet i demokratija ostali su prije koji dan sjediti kad se Deveta svirala na svečanosti u povodu dvadesete godišnjice širenja EU-a 2004.

Ali moguće je i jednostavno uživati u Beethovenovom remek-djelu bez imalo politike. U Japanu su izvedbe Devete simfonije s amaterskim horovima novogodišnja tradicija. Najveći od ovih koncerata održava se u Osaki s ukupno 10.000 pjevača, pod dirigovanjem Yutake Sadoa.